۹۶درصد کل پادکستهای فارسی مدل درآمدی ندارند
به بهانه روز جهانی پادکست، گروه تحقیقات بازار و حکمرانی رسانه «رستاک» در گزارشی به بررسی وضعیت صنعت پادکست در ایران پرداخته است. طبق این گزارش ۹۶درصد کل پادکستهای فارسی مدل درآمدی ندارند و رایگان هستند. همچنین تنها کمتر از دو درصد پادکستهای فارسی از مدل درآمدی اسپانسری و تبلیغات استفاده میکنند. در این گزارش تایید شده که منظور از پادکست در ایران در اصل پادکست فارسی بوده که ممکن است توسط تولیدکنندهای خارج از ایران یا بر بستر پلتفرم غیرایرانی منتشر شود. انتشار و مصرف پادکست فارسی بر بستر شبکههای اجتماعی نیز روند خود را دارد، گزارش رستاک متمرکز بر چهار پلتفرم اصلی میزبانی پادکست و پادگیرکست باکس، شنوتو، ناملیک و تهران پادکست است که طبق بررسی رستاک مصرف جمع آنها، بخش عمده مصرف از طریق پلتفرمهاست. رستاک تایید کرده که این گزارش حاصل جمعآوری دادههای کامل این چهار پلتفرم (و نه نمونهگیری) است. طبق دادههای رستاک، تاکنون ۹هزار و ۶۷ پادکست فارسی در جهان تولید شده است.
همچنین آمار شنیده شدن اپیزودهای پادکست فارسی ۶۹۶ میلیون بار برآورد شده و تعداد پلتفرمهای دارای پادکست فارسی نیز به ۴۳ مورد رسیده است. بررسیهای این گزارش نشان میدهد که پادکستهایی با موضوعات دینی، آموزشی، اخبار، هنر و سلامت پنج دسته محتوایی با بیشترین میزان تولید از بین ۲۳ دسته پادکست فارسی هستند. این درحالی است که در سال ۹۹، دستههای دینی، آموزشی و اخبار جزو دستههای پرتولید نبودهاند. نمودار منتشر شده توسط رستاک نشان میدهد که با توجه به آمار تولیدی پادکست در سه دسته اخبار، دینی و هنر این حوزهها سهم پایینی در مصرف کل پادکست ایران دارند. از طرف دیگر سهمهای اصلی از مصرف پادکستها به دستههای آموزشی، روانشناسی و سلامت تعلق دارد. از سوی دیگر بررسیهای رستاک نشان میدهد که در سال گذشته، ۵۸۲هزار و ۲۷۳ پادکست تولید شده، در حالی که میزان پادکستهای تولیدشده در سال ۱۴۰۰، ۶۶۴هزار و ۹۶۰ مورد بوده است. مقایسه این آمارها نشان میدهد که روند تولید پادکست فارسی از سالهای آغازین افزایشی بوده؛ هرچند در سال گذشته به نظر میرسد بهخاطر محدودیتها و اختلالهای اینترنتی و همچنین فضای جامعه، تولید پادکست روند کاهشی داشته است. در ادامه این گزارش مدلهای درآمدی پادکست در ایران نیز مشخص شده است.
طبق دادههای این بخش از ۹هزار و ۶۷ عنوان پادکست فارسی، ۱۹۳۶ عنوان تنها یک اپیزود دارند. با توجه به این آمار تقریبا نزدیک به ۲۰درصد کل عناوین پادکست فارسی فعال نیستند. همچنین از کل تعداد عناوین پادکست فارسی، ۳۶۹ عنوان کمتر از ۱۰ بار شنیده شدهاند، یعنی نزدیک به چهاردرصد کل عناوین پادکست فارسی، کمتر از سههزار و ۷۰۰ بار شنیده شدهاند. طبق این گزارش، در بین مدلهای درآمدی صنعت پادکست در ایران، ۹۶درصد کل پادکستهای فارسی مدل درآمدی ندارند و رایگان هستند. همچنین کمتر از دودرصد پادکستهای فارسی از مدل درآمدی اسپانسری و تبلیغات استفاده میکنند.Freemium هم مدل درآمدی دیگری برای برخی از پلتفرمهای ایرانی است و حدود دودرصد پادکستهای فارسی از این طریق راه خود را پیش میبرند.